ΚΤΙΣΤΗ ΕΛΕΝΗ

H Ελένη Χατζηχαραλάμπους Κτίστη γεννήθηκε στη Λευκωσία και μεγάλωσε στη Μόρφου.

Φοίτησε στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο της κατεχόμενης σήμερα κωμόπολης και ακολούθως στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Ιστορικό-Αρχαιολογικό).

Κατέχει δίπλωμα στη Νεότερη Ιστορία από το Κέντρο Επιστημονικής Επιμόρφωσης, Αξιολόγησης και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Κύπρου καθώς, επίσης, και μεταπτυχιακό τίτλο επιπέδου μάστερ στην Εκπαιδευτική Ηγεσία (Master of Arts in Education Leadership) από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Το 2010 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εν τύποις (Λευκωσία) το βιβλίο της: Κυπερούντα: Η Εκπαίδευση στα χρόνια της Αγγλοκρατίας το οποίο αποτελεί μια ερευνητική εργασία βασισμένη κατά κύριο λόγο σε αρχειακό υλικό και συνεντεύξεις κατοίκων.

Εργάστηκε ως Φιλόλογος στα Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης μέχρι το 2012 που προήχθη στη θέση Επιθεωρήτριας Μέσης Εκπαίδευσης στα Φιλολογικά Μαθήματα.

Συμμετείχε σε συνέδρια στην Κύπρο και την Ελλάδα, σε Σεμινάρια και Ημερίδες και έχει δημοσιεύσει εισηγήσεις, μελέτες, έρευνες και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και Πρακτικά Συνεδρίων καθώς και στον εγχώριο τύπο.

 

 

Δείγμα Γραφής

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η επιστροφή στις ρίζες και στην παράδοση θεωρείται αναγκαία και επιβεβλημένη σήμερα, ώστε να συνειδητοποιήσουν οι άνθρωποι από πού ξεκίνησαν και με ποια εφόδια, για να δημιουργήσουν το παρόν και να προχωρήσουν με σταθερά και βέβαια βήματα σ’ένα πιο ασφαλές μέλλον.

Η εξελικτική ιστορική πορεία ενός λαού είναι συνυφασμένη όχι μόνο με το μέλλον αλλά και με το παρελθόν μακρινό ή κοντινό.

Στην πορεία του αυτή ο άνθρωπος μέσα από συνθήκες που δημιουργεί ο ίδιος ή από συνθήκες που του επιβάλλουν οι καταστάσεις διαμορφώνει τη δική του νοοτροπία και φιλοσοφία, τον τρόπο ζωής και έκφρασης, τα δικά του ιδεώδη, το είναι του, την ταυτότητά του. Καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση των πιο πάνω, εκτός των άλλων παραγόντων, διαδραματίζει και η εκπαίδευση ενός τόπου η οποία παρουσιάζει τη δική της εξελικτική πορεία άλλοτε με ρυθμούς γοργούς και εντυπωσιακούς και άλλοτε με αργούς και αβέβαιους.

Ένας βασικός λόγος της επιλογής του θέματος της έρευνας αυτής είναι η ιδιαίτερη συναισθηματική σύνδεσή μου με την Κυπερούντα, χωριό καταγωγής του πατέρα μου.

Εδώ έζησαν οι πρόγονοί μου και οι παππούδες μου, που διαδραμάτισαν το ρόλο που τους αναλογούσε στη ζωή της μικρής κοινότητας και ιδιαίτερα ο παππούς μου Κυριάκος Χατζηχαραλάμπους που από το 1910-1928 διετέλεσε μουκτάρης του χωριού. Πεθαίνοντας, νωρίς σχετικά, άφησε σύμφωνα με μαρτυρίες αυτών που τον έζησαν από κοντά, μια καλή ανάμνηση, αφού στις συνθήκες φτώχειας και ορφάνιας οι συγχωριανοί τον είχαν στο πλευρό τους.

Μελετώντας τα χρόνια εκείνα είχα την αίσθηση πως η καλοσυνάτη μορφή του παππού, που δεν είχα την τύχη να γνωρίσω, πλανιόταν μέσα στα γεγονότα της εποχής.

Θα καταβληθεί προσπάθεια από μέρους μου να διασωθεί ότι είναι δυνατόν από τις αρχές της εκπαίδευσης στο μεγάλο αυτό χωριό της Πιτσιλιάς. Έντονη είναι η συνειδητοποίηση του χρέους να διασωθεί αρχειακό υλικό, που ίσως απωλεσθεί μελλοντικά, καθώς και σημαντικές προφορικές μαρτυρίες από ανθρώπους που βρίσκονται στη δύση της ζωής τους.

 

 

  1. ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

Α. ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΣ ΠΗΓΕΣ

Αρχεία Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας

  • Records of Inspections (Kyperountas girls)
  • Records of Inspections (Kyperountas boys)
  • Μητρώο Διδασκάλων Κυπερούντας 1881-1962
  • Μητρώο και Μαθητολόγιο Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας 1919-1934
  • Μητρώο και Μαθητολόγιο Παρθεναγωγείου Κυπερούντας 1923-1935
  • Βιβλίο Επιθεωρήσεως Σχολικού κήπου, School Garden of Kyperounta.

      Records of Inspections

  • Ποινολόγιο Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας 1936-1970
  • Μικτό σχολείο Κυπερούντας (Μαθητολόγιο) 1935-1940
  • Μαθητολόγιο Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας 1948-1958
  • Μητρώο Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας 1939-1955
  • Μαθητολόγιο Δημοτικού Σχολείου Κυπερούντας 1958-1966

 

 

Β. ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Συνεντεύξεις:

  • Μιχαήλ Χατζημιχάλης (Χατζηψαλίδης) ετών 96
  • Μιχάλης Χατζηχαραλάμπους ετών 86
  • Ιωάννης Μουστακάς  ετών 84
  • Άλλοι χωριανοί/ές

 

 

Γ. ΤΥΠΟΣ

Εφημερίδες:

  • Αλήθεια, Λεμεσός, 1895, 1901, 1902, 1903

Περιοδικά:

  • Μαθητικοί αντίλαλοι, 2005-2006 τ. 6ο

Εγκυκλοπαίδεια:

  • Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, «Κυπερούντα», Εκδόσεις Φιλόκυπρος, τόμος 7ος.

 

 

Δ. ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΕΣ ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΑ

  1. Κληρίδης Νέαρχος, Χωριά και Πολιτείες της Κύπρου, Λευκωσία 1961.
  2. Μυριανθόπουλος Κλεόβουλος, Η παιδεία εν Κύπρω επί Αγγλοκρατίας 1878-1946, Λεμεσός 1946.
  3. Παπαδόπουλος Θεόδωρος, Ενωτικόν Δημοψήφισμα 1921, Κυπριολογική Βιβλιοθήκη, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία 2003.
  4. Παπαδόπουλος Θεόδωρος, Ενωτικόν Δημοψήφισμα 1930, Κυπριολογική Βιβλιοθήκη, Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία 2003.
  5. Παπαπολυβίου Πέτρος, Η Κύπρος και οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, Συμβολή στην Ιστορία του Κυπριακού Εθελοντισμού, Κέντρον Επιστημονικών Ερευνών, Λευκωσία 1997.
  6. Παπαπολυβίου Πέτρος, Ιστορία της Κύπρου στα χρόνια της Αγγλοκρατίας 1878-1960, Πανεπιστημιακές σημειώσεις, Λευκωσία 2006.
  7. Περιστιάνης Ιερώνυμος, Ιστορία των ελληνικών γραμμάτων από της τουρκικής κατακτήσεως μέχρι της αγγλικής κατοχής (1571-1878), Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία 2000.
  8. Περσιάνης Π., Πολυβίου Π., Ιστορία της Εκπαίδευσης στην Κύπρο, Κείμενα και πηγές, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, Λευκωσία 1992.
  9. Πέτρου Στέλιος, Κυπριακή Εκπαίδευση ως διαδικασία σύγκρουσης-ρύθμισης του κυπριακού προβλήματος, Εκδόσεις Γκιούρδας, Αθήνα 2001.
  10. Πηλαβάκης Αριστόδημος Κ., Η Λεμεσός και τα σχολεία της, Εκδόσεις Λεμεσού, Χρυσοστόμου Γ. Σταυρινίδου, Λεμεσός 1829.
  11. Σπυριδάκης Κωνσταντίνος, Μελέται, διαλέξεις, λόγοι, άρθρα, Λευκωσία 1974.
  12. Φιλίππου Λοΐζος, Τα ελληνικά γράμματα εν Κύπρω κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1571 – 1878), Εκδόσεις Επιφανίου, Λευκωσία 2000.

                                          

Ε.ΞΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

                1.Census: 1881, 1901, 1911, 1921, 1931,1946